Teknoloji finans dünyasının uzun süredir kalbinde yer alıyor. Finansal teknolojilerin (Fintech) rüzgarı daha hızlı esmeye başladı. Türkiye’de son 7 yılda Fintech yatırımları 72.8 milyon dolar oldu.
FinTech İstanbul ve Bankalararası Kart Merkezi (BKM), Türkiye’de ve Dünyada Fintech 2019 Raporu başlıklı önemli bir rapora imza attı. FinTech İstanbul Kurucu Ortağı Prof. Dr. Selim Yazıcı, raporun geçtiğimiz yılın fotoğrafını çekmesi ve yatırımcılar açısından gelecek yılın potansiyelini ortaya koyması bakımından önem taşıdığını belirtti.
Türkiye’de son 3 senede kurulan 13 kurumsal girişim sermayesinin yarısından fazlası (7 adedi) finansal kurumlar tarafından kurulduğunu belirten FinTech İstanbul Kurucu Ortağı İhsan Elgin, son 3 senede yapılan yatırımların yüzde 20’sinde bu kurumsal girişim sermayeleri rol aldığını vurguladı.
Fintech Nedir?
Birkaç yıl öncesine kadar ne olduğunu anlamaya çalışılan ‘fintech’ kelimesi, bugün finans ve girişimcilik ekosistemleri tarafından içselleştirilmiş bir kavrama dönüştü. İlk dönemlerde bankaların yerini alacağı düşünülen fintech’ler için asıl faydanın iş birliğinde yattığı zaman içerisinde anlaşıldı.
Başta İngiltere ve Latin Amerika olmak üzere birçok pazarda yeni nesil bankalar oyuna dahil oldu ve bu oyunculardan bazıları aldıkları yatırımlarla milyarlarca dolar değerlemeye ulaştı. Bu oyuncuların başarıyı, geleneksel oyuncuların eksik kaldığı alanlara ve finansal katılımı arttırmaya odaklanarak yakaladığı görülüyor.
Sadece yeni nesil bankalar değil, farklı alanlarda hizmet veren fintech şirketleri de finansal katılımın artmasına katkı sağlıyor. Bu katkı, Dünya Bankası tarafından açıklanan banka hesabı sahibi kişi oranına da yansıyor. 2017 sonu itibarı ile banka hesabı olan yetişkin nüfus oranı yüzde 69’a yükseldi. Olumlu gelişime karşın halen 1,7 milyar yetişkinin finansal sistemin dışında olması, fintech şirketlerinin geliştireceği yenilikçi çözümler eşliğinde çeşitlenecek pazarın sunacağı fırsatları da işaret ediyor.
Dünya’da Fintechlerin Yatırımları Ne Durumda?
Dünyada Fintech’lere Yapılan Yatırım Tutarı ve Adedi Gelişimi incelendiğinde rakamlar giderek artıyor. 2015 yılında 2 bin 315 yatırım 19,6 milyar dolar yatırım alırken bu rakam 2016’da 2 bin 769 yatırımcıya ve 23,9 milyar dolara yükseldi. 2018 yılında 3 bin 417 yatırım 49, 9 milyar dolar yatırım alırken 2019’da 2 bin 827 yatırım 35.7 milyar dolar yatırım aldı.
Yatırımların kıta bazında dağılımları incelendiğinde bu yıla kadar Asya’nın liderliği söz konusuydu. Ant Financial yatırımlarının gerçekleştiği 2016 ve 2018 yıllarında yatırımların yarısından fazlası Asya’ya yapılmıştı. Ancak 2019 yılında bu tablo değişti ve yatırımların yüzde 49’unu toplayan Kuzey Amerika zirveye çıktı. Bu geçişte Çin’le ABD arasında yaşanan gerilimin etkili olduğunu söylemek mümkün.
Yatırımların ülke bazında dağılımı incelendiğinde öne çıkan ülkelerin ABD, İngiltere, Hindistan ve Çin olduğu görülüyor. Hindistan’ın Çin’in iki katından fazla yatırım alması ise ülkede, dolaşımdaki paranın %86’sını oluşturan en yüksek tutarlı iki banknotun dolaşımdan kaldırılmasıyla hızlanan dijitalleşme serüveninde geldiği noktayı gözler önüne seriyor. Hindistan 2018 yılında 1,2 milyar dolar olan yatırım tutarını 3,9 milyar dolara yükselterek büyük bir başarıya imza attı. Bu yükselişte Paytm’e yapılan ve 2019’un en büyük yatırımı olan 1,66 milyar dolarlık turun rolü büyüktü. Buna karşın 2018’de 26 milyar dolar fintech yatırımının gerçekleştiği Çin’de yatırımlar adeta eridi. 2019 yılında sadece 1,8 milyar dolar yatırım alabilen Çin’in eski günlerine dönebilmesi için mevcut durumu iyi analiz etmesi gerekiyor. ABD ile ilişkilerin normalleşmesine yönelik çalışmalar, bu anlamda olumlu bir adım olarak değerlendirilebilir.
Türkiye Finansal Teknoloji Ekosistemi
2019 yılında Türkiye fintech ekosistemi için en önemli göstergelerden biri ise exit yapan girişimler oldu. 2019 yılında 8 fintech, exit yapma başarısı gösterirken bu işlemler yabancıların Türkiye’ye tekrar ilgi göstermeye başladığını işaret etti ve ekosistemin motivasyonunu arttırdı. 2019 yılında exit yapma başarısı gösteren 8 fintech şunları;
- Hesapkurdu
- Foriba
- İyzico
- Kredico
- Mobven
- Panaroma
- Paraşüt
- MPTS Turkey
2019 yılında fintech’lere yapılan yatırım tutarı 8,4 milyon dolar oldu. Bu değer 2018’de 12,2 milyon dolardı. Yatırım tutarındaki gerilemeye karşın yatırım alan girişim sayı 14’ten 17’ye yükseldi. Türkiye’de Fintech yatırımlarının gelişimi şu şekilde oldu;
- 2013 yılında Yatırım Sayısı 3 ve Yatırım Miktarı 2,2 milyon dolar
- 2014 yılında Yatırım Sayısı 6 ve Yatırım Miktarı 6,6 milyon dolar
- 2015 yılında yatırım sayısı 8 ve yatırım miktarı 11,3 milyon dolar
- 2016 yılında yatırım sayısı 13 ve yatırım miktarı 11.3 milyon dolar
- 2017 yılında yatırım sayısı 17 ve yatırım miktarı 20,8 milyon dolar
- 2018 yılında yatırım sayısı 14 ve yatırım miktarı 12.2 milyon dolar
- 2019 yılında yatırım sayısı 17 ve yatırım miktarı 8.4 milyon dolar
Fintech İstanbul, 2016 yılından beri ülkemizdeki fintech ekosisteminin sağlıklı biçimde gelişmesi için çalışmalarını sürdürüyor.
Rakamlarla Fintechlerin Dünyası
- En yüksek tutarlı beş işlemin, tüm yatırımlar içerisindeki payı yüzde 11 oldu. Bu oran, son beş yıldaki en düşük oran oldu.
- 2018 yılında bu oran yüzde 40’tı. Bu gelişim, yatırımların önceki yıllara kıyasla daha dengeli dağıldığını işaret ediyor.
- Yatırım işlemlerinin sayısı 3.417’den 2.827’ye geriledi. Bu işlemlerin 1.095’i Kuzey Amerika’da gerçekleşti.
- Asya’da yatırım tutarı yüzde 73 azaldı ve 7,8 milyar dolara geriledi. Bu düşüşle birlikte Asya, “en fazla fintech yatırımı yapılan bölge” olma özelliğini yitirdi.
- Asya’da yapılan yatırımların sadece 1,8 milyar dolarlık kısmını Çin oluşturdu.
- 2018 yılında Çin’de gerçekleşen yatırım tutarı 26 milyar dolardı.
- Hindistan’da fintech’lere yapılan yatırımlar yüzde 221 arttı ve 3,9 milyar dolara yükseldi.
- Avrupa’da ise fintech yatırımları yüzde 49 arttı ve 8,5 milyar dolara ulaştı.
- Kuzey Amerika’da fintech’lere yapılan yatırımlar yüzde 25 artarak 17,3 milyar dolara ulaştı. Böylelikle Kuzey Amerika, yatırımların yarısının kaynağı oldu ve “en fazla fintech yatırımı yapılan bölge” unvanının yeni sahibi oldu.
- İngiltere’de açık bankacılık hizmetlerini kullanan kişi sayısı 1 milyona ulaşırken yetki almış kurum sayısı son bir yılda iki katına çıktı ve 204 oldu.
- Güney Kore’de ise yıl içerisinde kullanıma sunulan açık bankacılık uygulamasına ilk iki ayda 2,4 milyon kişi kaydoldu.
- Ülkemizde 166 milyonu banka kartı, 70 milyonu kredi kartı olmak üzere toplam 236 milyon kart bulunuyor.
- Türkiye’de kartlı ödeme tutarı 2019’da yüzde 20 arttı ve 978 milyar liraya ulaştı.
- Hane halkı harcamaları içerisinde kartlı ödemelerin payı ise yüzde 38’den yüzde 41’e yükseldi.
İlk yorum yapan siz olun