Türkiye yerli ve milli havacılık projelerine emin adımlarla devam ediyor. Gökyüzü fatihi TUSAŞ , bu alana yaptığı yatırım hamleleriyle 2027 yılında 10 Milyar ciroya ulaşma hedefi belirledi.
Türkiye yerli ve milli havacılık projelerinde 2023 yılına emin adımlarla ilerliyor. Savunma sanayi alanında yapılan yeni yatırımlarla yerlilik oranı yüzde 60’ın üzerine çıktı. MİLGEM, İHA ve SİHA projeleriyle bu alanda önemli adımlar atılıyor. Özellikle gökyüzü fatihi TUSAŞ son yıllarda bu alana yaptığı yatırım hamleleriyle adından söz ettirmeye başladı.
Türkiye’nin gökyüzü fatihi; Türk Uçak Sanayi Anonim Ortaklığı (TUSAŞ), 29 Haziran 1973 tarihinde Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın desteğiyle kuruldu. Şirket, kuruluşunda savunma sanayiyi dış bağımlıktan kurtararak yerli ve milli olma gayesini hedefliyordu. Girişimlere ilk olarak F-16 uçaklarının üretilmesi ve kullanılması için 25 yıllığına Türk – Amerika yapımı ortak şirketi; Türk Havacılık ve Uzay Sanayi (TAI) 1984 yılında kurmasıyla başladı. Fakat bu süre bitmeden yabancı hisselerin tümü Türk paydaşlar tarafından satın alındı ve şirket yeniden yapılandırıldı.
Bu aşama sonrasında TAI, Tusaşla güçlerini birleştirerek Türk Havacılık ve Uzay Sanayi çatısı altında faaliyetlerine devam etti. Şirket bu aşamada tam kapasite havacılık ve uzay sanayi sistemlerinin ilerletilmesi, entegre edilmesi, yenilenmesi ve üretimi gibi konularda teknolojik üs konumuna ulaştı.
TUSAŞ Kuruluş Tarihinden Bugüne Büyük Yol Alıyor
Gökyüzünün fatihi Türk Havacılık ve Uzay Sanayi (TUSAŞ), altı stratejik proje konularında güdümlendi. Bunlar;
- Yapısal Gruplar
- Uçaklar
- Helikopterler
- İnsansız Hava Araçları (IHA)
- Uzay Sistemleri
- Milli Muharebe Uçakları (MMU)
Firma kuruluşundan bugüne değin topluma karşı duyarlılığıyla katma değerler üretiyor. En büyük gaye;
- Dünya markası olmak
- Rekabetçi konuma gelmek
- Kreatif tarzda ürünler üretmek
- Ulusalcı kimliğiyle havacılık ve uzay sanayinin ihtiyacını karşılamak
- Yenilikçi, buluşçu, güvenilir değerleri sunmak, ortaklar arasında memnuniyeti gerçekleştirmek
Gökyüzü fatihi TUSAŞ firmasının altyapısında birçok ortaklar bulunuyor. Bunlar;
- Tusaş Engine İndustries(TEI)
- Tr Mekatronik
- Tr Motor Güç Sistemleri
- Tr Eğitim Teknoloji vb.
Şirketin bünyesinde paydaşları;
- Yüzde 53,89 ile Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı
- Yüzde 44,40 Savunma Sanayi Başkanlığı
- Yüzde 0,05 Türk Hava Kurumu(THK) yer alıyor.

Şirket uluslararası arenada kaçıncı sırada?
Kurumun 2005 yılında yeniden yapılanmasıyla gerçekleşen millileşme atakları, ilk kez hızlı büyümeye yol açtı. Bu durum uzay ve havacılık merkezi alanında Türkiyeyi dünya liderliğine taşıdı. Türk Havacılık ve Uzay Sanayi (TUSAŞ) her zaman müşteri memnuniyetini ön planda tutuyor. Firma iç ve dış ortaklara karşı savunma ve havacılık alanlarında önemli destekler sağlıyor, kendi mühendislik ve altyapı çalışmalarını’ da sağlamlaştırıyor. Şirket, uluslararası arenada’ ki yerini 2017 yılında 61. Sırada konumlandırırken, 2027 yılında 10 Milyar ciroya ulaşma hedefini şimdiden belirledi.
Gökyüzü fatihi Türk Havacılık ve Uzay Sanayi (TUSAŞ) yol haritasında ilerlemek için belirlediği birçok konular yer alıyor. Bunlar;
- Globalleşmek için yeni ürünler sunma
- Devam edilebilirlik adına gelir ve kar marjını sağlama
- Ortakların beklentilerine cevap verme
- Tahahhütleşmiş işleri gerçekleştirme
- Resmi süreçlerin yönetilmesi, tamamlanması vb.
Şirket, kendi varlığını sürdürmek ve kamuoyuna karşı duyarlılığını göstermek için kurumsal politikalarını ortaya koyuyor. Bu politikalar;
- İş Sağlığı ve Güvenliği
- İnsan Kaynakları
- Yenileşme(İnovasyon) ve Teknoloji
- Sanayileşme
- Kalite
- Güvenlik
- Çevre
- Enerji politikaları vb.

Yurtseverlik Duygusuyla Ürün Tasarımları Gerçekleştiriyor
Türk Havacılık ve Uzay Sanayi (Tusaş), havacılık alanında tamamıyla yerli ve milli olmak için bu sevdasını üretime yansıtıyor. Üretimini gerçekleştirdiği ürünler;
- Uçak
- Helikopter
- İnsansız Hava Aracı(IHA)
- Uzay
- Komponent İmal etme
- Yeni Projeler
Mart 2006 tarihinde Savunma Sanayi Müsteşarlığı ( SSM) ile Hürkuş Temel Eğitim Uçağı proje girişimleri için anlaşma yapıldı. Alt yapı çalışmaları için 2 adet prototip uçak, 2 adet test uçağı, belgeler, yer destek ünitesi, yedek parça bakım desteği sağlandı. En büyük gaye, Türk Hava Kuvvetlerine gerekliliğinin karşılaması, dünya pazarında yer edinmesi hedefleniyordu.
26 Temmuz 2013 yılında, Savunma Sanayi İcra Komitesinde (SSIK) yapılan toplantıda, 15 tane Hürkuş Temel Eğitim uçağının teslimi ve seri üretimi için görüşmelere başlandı. Varılan mutabakat sonrası , 26 Ekim 2013 Tarihinde Hürkuş-B projeside yürürlüğe sokularak üretim ve montaj aşamasına geçildi.
GÖKBEY girişim programı, 15 Haziran 2010 tarihinde Savunma Sanayi İcra Kurulu(SSIK) öncülüğünde başlatıldı. Sonrasında masraflar ve bütçe takvimi, bu kurumun bünyesinde 3 Ocak 2013 tarihinde karara bağlandı. Bunun sonucunda; 26 Haziran 2013 tarihinde Savunma Sanayi Müsteşarlığı ve Türk Havacılık Uzay Sanayi(TUSAŞ) ile sözleşme devreye sokuldu.
Helikopter, teknik özellikleriyle en zorlu iklim koşullarında dayanıklı olması için milli imkanlar seferber ediliyor. Helikopterin VIP, kargo, ambulans ve taşıma işlemleri için kullanılması öngörülüyor. En geniş imkanlarla üretilen GÖKBEY, ilk deneme uçuşunu 6 Haziran 2018 ‘de başarıyla tamamladı. Helikopterin seri üretime geçişi için 2021 yılı telaffuz ediliyor.

Yerli İHA Aksungur’un Teknik Özellikleri?
Gökyüzü fatihi Türk Havacılık ve Uzay Sanayi (TUSAŞ) diğer yerli üretimi olan İnsansız Hava Aracı (IHA): ANKA AKSUNGUR, Türk Engine İndüstry (TEI) bünyesinde geliştirilen PD-170 tipi motorla 20 Bin metre yükseğe kadar tırmanabiliyor. Ayrıca orta dengede yaklaşık 750 kilo ağrılık kaldırma kapasitesine sahip iki motorlu ANKA AKSUNGUR, TEI PD 170 türü motoruyla 40 Bin metre yükseklikte 24 saat boyunca uçuş yapması bekleniyor.
İlgili proje, TC Milli Savuma Bakanlığı (MSB) , Savunma Sanayi Başkanlığı (SSB) ve TELESPAZIO arasında 13 Temmuz 2009 yılında imzalandı. Bu projeyle dünya genelinde her hangi bir noktadan yüksek çözünürlüklü görüntü sağlamak hedefleniyor. Bunlar; ormanlık bölgeler, afet sonrası zararların tespiti, rekolte ürün verileri vb.
Göktürk-1 projesi ileriki zamanlarda gözlem ve haberleşme uydularının ülkemizde üretilmesi için zemin hazırlıyor. Diğer projeleri;
- Göktürk – 2
- Türksat – 6A
- Small – GEO Haberleşme Uyduları
- Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezi
- Uydu altı sistemleri
Gökyüzünün fatihi Türk Havacılık ve Uzay Sanayi (TUSAŞ), uçak parçalarının üretimi içinde özel çalışmalar yapıyor. Bunlar;
- Gövde tasarımları,
- Acil çıkışlar,
- Bazı parça alaşımları vb.
Airbus A 400 M projesi kapsamında, aydınlatma, atık ve temiz su donanımlarının tedarikçiliğini yapıyor. Temmuz 2006 tarihinde sevk edilen ilk ürün sevkiyatı sonrasında seri üretime geçildi.
Kurum, Airbus projesi kapsamında farklı çalışmalar gerçekleştiriyor. Örneğin;
- A 321/320/319 gövde parçaları
- Airbus 350 uçak parçalarının üretimi
- JSF/F35 projesi
Şirket, yeni ürün geliştirme aşamasında Milli Muharip Uçak (MMU) ve Hürjet gibi ürünlerin envanterinde yer alması içinde bazı girişimlerde bulunuyor.
İlk yorum yapan siz olun