Halk Kütüphanesi kullanıcı sayısı: 31 milyon kişi

Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre ülkemizdeki halk kütüphanesi sayısı 1182. Kütüphanelerden yararlanan kullanıcı sayısı 2020 yılı itibariyle 31 milyona ulaşırken, kitap sayısı 20,7 milyona çıktı.

Türkiye’de 1964 yılından beri Mart ayının son Pazartesi günü ile başlayan hafta Kütüphane Haftası olarak kutlanıyor. Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu’nun önerileri doğrultusunda ülkemizde CoronaVirüs (COVID-19) vakaları görülmesi nedeniyle bu tafta kapsamında düzenlenecek tüm etkinlikler iptal edildi. Bilim Kurulu önerileri kapsamında Nisan ayı sonuna kadar ulusal ve uluslararası toplantı, konferans, sempozyum ve kongre gibi tüm etkinlikler iptal edildi.

Türkiye’nin en büyük halk kütüphanelerinden olan Adnan Ötüken İl Halk Kütüphanesi Ankara’da bulunuyor. Kaynak: https://adnanotuken.kutuphane.gov.tr

Kütüphane haftası evde kutlanıyor

Koronavirüsle mücadele kapsamında kütüphanelerin geçici olarak kapatıldığını vurgulayan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, “Bu kapsamda ‘Bu Tatilde Etkin Kütüphane Evinizde’ etkinliklerimiz başlatıldı. ‘KütüphanemCepte’ mobil uygulaması ile sistemde bulunan e-kitapları ücretsiz okuyabileceksiniz.” Dedi.

Bu hafta boyunca ülke genelinde kütüphanenin önemi, kütüphaneciliğin sorunları kamuoyuna anlatılmaya çalışılırken, okullarda kütüphanenin yararlarından söz edilen etkinlikler düzenlenir. Ayrıca, kütüphanelerde uyulması gereken kurallar tekrar öğrencilere anlatılır.

Kütüphane Haftası amaçları şu şekilde sıralanabilir;

Öğrencilerde okuma alışkanlığını ve zevkini geliştirmek
Kitap sevgisini artırmak
Okuyucuların kitaplardan daha çok faydalanmalarını sağlamak
Halkı kütüphanelerin gelişmesi için bilinçlendirmek

Ülkemizin devlet eliyle kurulan ilk halk kütüphanesi olan Beyazıt Devlet Kütüphanesi, 24 Haziran 1884 tarihinde, Beyazıt Külliyesi’nin İmaret kısmında hizmete açıldı. Kütüphane İstanbul’un en önemli kültürel varlıklarından biri olma özelliğini taşıyor.

Ülkemizde kaç halk kütüphanesi bulunuyor?

Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü verilerine göre ülkemizde 2019 yılı sonu itibariyle bin 182 halk kütüphanesi bulunuyor. Kütüphanelerimizde 20 milyon 742 bin 540 kitap bulunurken, merkezden satın alınan kitap sayısı ise bir milyon 94 bin 950 oldu.

Kütüphaneler tarafından 2019 yılında satın alınan kitap sayısı 61 bin 926 olurken, halk kütüphanelerinin abone olduğu süreli yayın sayısı 286’e yükseldi. Geçen yıl halk kütüphanelerinde derlenen kitap sayısı 75 bin 667 olurken, derlenen süreli yayın sayısı ise 4 bin 224’tü.

Bakanlık verilerine göre ülkemizde nüfusu 100 binin üzerinde bulunan illerdeki halk kütüphanesi sayısı 10’u geçmiyor.

Genel Müdürlük verilerine göre, halk kütüphanelerinde son yıllarda başlatılan yapılandırma ve onarım çalışmalarına olumlu meyvelerini vermeye başladı. Bu kapsamda kütüphanelerden yararlanan kullanıcı sayısında önemli artışlar kaydedildi. Halk kütüphanelerinden yararlanan kullanıcı sayısı 2015 yılında 23.5 milyon iken bu rakam 4 yılda 7 milyon kişi artarak 2019 sonu itibariyle 31.4 milyona yükseldi. Halk kütüphanelerinden 2016 yılında yararlanan kullanıcı sayısı 23.2 milyon iken, 2017’de bu rakam 25 milyona ve 2018’de ise 28 milyona yükselmişti.

2019 yılı içinde 117 bin 714 kitap, Millî Kütüphane çatısı altında yer alan ve Türkiye Yazma Eserler Kurumu’na bağlı olarak görev yapan Yazma Eserler Ankara Bölge Müdürlüğü’ne devredildi.

Ülkemizde en fazla kütüphane 47 ile Ankara’da bulunurken, en az halk kütüphanesi olan iller Yalova, Iğdır ve Kilis illeri.

Halk kütüphanesi verilen ödünç kitap sayısı?

Halk kütüphanelerinden yararlanma sayılarında da ciddi artışlar gözlendi. 81 ilde bulunan bin 182 halk kütüphanesinde bulunan 20.7 milyon kitaptan geçen yıl 12.8 milyon adet ödünç verildi. Ödünç verilen kitap sayısı 2015 yılında 8.8 milyon iken, 2016’da 9 milyona, 2017’de 10.4 milyon ve 2018 yılında ise 11.4 milyona yükselmişti.

Halk kütüphanelerimizdeki kitap sayısında da artış yaşandı. 2015 yılında halk kütüphanelerimizde 18 milyon kitap bulunurken bu rakam 4 yılda yüzde 15 artarak 2019 sonu itibariyle 20.7 milyona kadar çıktı. Ülkemizdeki halk kütüphanelerimizde 2016 yılında 18.8 milyon, 2017 yılında 19.8 milyon ve 2018 yılında 19.9 milyon kitap bulunuyordu.

2019 sonu itibariyle ülkemizde bulunan gezici Gezici Kütüphane Sayısı 53’e çıkarken, geçen yıl bin 1 yere kütüphanecilik hizmeti götürüldü. Gezici kütüphanelerde bulunan kitap ayısı 194 bin 242 olurken, bu hizmetten yararlanan kullanıcı sayısı 423 bin 511’e ve üye sayısı ise 143 bin 443’e çıktı. Yine geçtiğimiz yıl gezici kütüphanesi çalışmaları kapsamında kullanıcılara verilen ödünç kitap sayısı ise 394 bin 879 oldu.