Ulaştırma Bakanlığı verilerine göre 2018 yılında İnsansız Hava Aracı (İHA) kullanıcı sayısı 31 bin iken rakam 2019’da 52 bine yükseldi. Kayıtlı drone sayısı ise 34 bin.
Teknolojinin gelişimi ile birlikte havacılık alanında insansız hava aracı kullanımı ciddi oranda artmaya başladı. Sadece savunma ve güvenlik alanında değil hobi olarak kullanım sayıları da ciddi artış gösterdi. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı İnsansız Hava Aracı (İHA) 2019 yılı rakamlarını açıkladı.
Ülkemizde kayıtlı kaç İnsansız Hava Aracı var?
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) tarafından hazırlanan 2019 yılı İnsansız Hava Aracı verilerine göre son yıllarda bu araçların alımı, satımı ve kullanımı konusunda talep ciddi oranda yükseldi.
SHGM verilerine göre 2018 yılında ülkemizde kayıtlı İnsansız Hava Aracı (İHA) yani drone sayısı 25 bine iken bu rakam 2019 yılında 34.150’ye ulaştı. Yine 2018’de lisanlı olarak drone kullanan sayısı 31 bin 194 iken 2019 yılında İHA pilot lisansına sahip kişi sayısı 52 bin 120’ye yükseldi.
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM),22 Şubat 2016 tarihinde İnsansız Hava Aracı (İHA) Sistemleri Talimatı’nın yayımlandı. Talimat, ülkemizin hava sahasında kullanılacak ya da işletilecek sivil drone sistemlerinin ithalinden satışına, kayıt ve tescilinden uçuşa elverişliliğinin sağlanmasına kadar bir çok konuya açıklık getiriyor. İHA sistemleri kullanacak kişilerde bulunması gereken nitelikleri belirleyen talimatname, hava trafik hizmetleri ve İHA operasyonlarına ilişkin tüm esasları içeriyor.
İHA Talimatı Dışındaki 4 Sistem Bulunuyor
Azami kalkış ağırlığı 500 gramla 25 kilogram aralığında olan İHA’lar ve bu araçları kullanacak pilotların sisteme kayıt olması gerekiyor. Talimat kapsamında bu araç ve kullanıcıları ile ilgili tüm bilgiler SHGM tarafından hazırlanan internet tabanlı kayıt sistemine gerekli kaydı yatırmalı
Talimat dışı sistemler şunlar;
- Devlet insansız hava araçları
- Yalnızca kapalı alanlarda kullanılan İHA ve sistemleri
- Herhangi bir platforma ya da yere bağlı olan İnsansız Balon ve buna benzer sistemler
- Azami kalkış ağırlığı 500 gramdan daha az olan İnsansız Hava Araçları
İHA’lar 4 sınıfa ayrılıyor:
- Azami kalkış ağırlığı 500 gram dâhil olmak üzere 4 kilogram aralığına kadar olanlar:İHA0
- Azami kalkış ağırlığı 4 kilogram dâhil olmak üzere 25 kilogram aralığına kadar olanlar: İHA1
- Azami kalkış ağırlığı 25 kilogram dâhil olmak üzere 150 kilogram aralığına kadar olanlar: İHA2
- Azami kalkış ağırlığı 150 kilogram dâhil olmak üzere bu kilogramdan daha fazla olanlar: İHA3
İHA eğitim kuruluşlarının sayısı 44’e yükseldi
Ülkemizde2018 yılında 25 olan İHA eğitimi veren kuruluş sayısı geçen yıl 44’e yükseldi. 2019 yılında 19 kuruluş İHA eğitimleri vermek üzere yetki aldı. İHA eğitimleri vermek üzere yetkilendirilen İstanbul’da 6, Ankara’da ise 16 kuruluş var. Ayrıca bu eğitimleri vermek üzere Eskişehir, Samsun, Konya, Elazığ, Nevşehir, Kayseri, Burdur, Antalya, Kocaeli ve Tokat illerinde de yetili kuruluşlar yer alıyor.
Ülkemizde 2019 yılsonu itibarıyla kayıtlı 52 bin 120 İHA pilot lisansına sahip birey sayısı 52 bin 120 iken sistemde 34 bin 150 İHA kaydı bulunuyor. Sistemde kayıtlı İHA sayısının, pilot sayısından az olmasının sebebi firmalarda bir aracı birden çok kişinin kullanıyor olması.
İHA’ların en çok kullanım alanları;
- Sınır hattı ve keşif
- Taarruz
- Haritalama
- Tarımsal uygulamalar
- Hobi ve maket uçakçılık
- Orman yangınları
- Acil durum ve arama kurtarma
- Film ve video yapımı
- İnşaat
- Haberleşme
- Hava kargo taşımacılığı
Yasak Alanda İHA kullanıcılarına kaç TL ceza kesildi
İHA’ların sayısı, kullanım alanları ve satışlarının artması ile birlikte giderek yaygınlaşması bu araçlardan kaynaklanan riskleri ortaya çıkardı. İHA’ların oluşturduğu güvenlik ve uçuş emniyetini ihlal eden riskler bazı sorunlara neden oluyor. Bu risklerin en asgari seviyeye indirilmesi için İHA kullanıcılarını talimata uygun hareket etmesi ve yasak yerlerde bu araçları kullanmaması gerekiyor.
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü izinsiz ya da kayıtsız, tescil olmadan yasak bölgelerde uçuş yapanlar drone kullanıcılarına para cezası kesiyor. Genel Müdürlük verilerine göre 2019 yılında 48 kişi ya da kuruma İHA idari para cezası kesildi. Yetkililerin bu 48 kişiye kestiği toplam ceza rakamı 379 bin 675 olarak gerçekleşti.
İHA ile ilgili yaşanan gelişmeler nelerdir?
Son yıllarda yaygınlaşan ve popüler hale gelen İnsansız Hava Aracı (İHA) konusunda önemli birçok gelişme yaşandı.
- Mülki İdare Uçuş İzin Modülü hizmete girdi ve bu konudaki süreç hızlandırıldı
- İHA kullanımının yaygınlaştırılması ve arttırılması konusunda gerekli hukuki düzenlemeler yapıldı
- 22 Şubat 2019 tarihinde hazırlanan İnsansız Hava Aracı Sistemleri Talimatı 5 Temmuz 2019’da revize edildi.
- Azami Kalkış Ağırlığı 500 gr. ile 25 kg. arası tüm sivil insansız hava araçları İHA Kayıt Sisteminde kayıt altına alındı.
- 25 Temmuz 2019 tarihi itibari ile İHA kayıt sistemi yazılımı yenilendi
- Mülki idare amirlikleri, Genelkurmay Başkanlığı ve Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ), İHA Kayıt Sistemine kayıt edilerek, bu kurumları temsil eden personeller sistemde işlendi
- Mülki idare amirlikleri tarafından belirlenen uçuşa serbest (yeşil) alanlar dışında (Şehiriçi, meskûn mahal, kalabalık, çok kalabalık, askeri bölge, havalimanı) kalan bölgelerde uçuş izni alınması gerekli
- İHA’ların elektronik ortamda takip edilebilmesi için hazırlanması öngörülen İHA Takip Sistemi için teknik ve idari çalışmalar sürüyor
- İHA uçuş izinleri başvuru ve yanıt süreçleri ilgili kurum ve kuruluşların sistem üzerinden görüşleri alınarak en kısa sürede tamamlanması amaçlanıyor
- Birçok kamu kurumu ve özel firmalar, operasyonlarının büyük bir çoğunluğunda İHA’ları kullanarak zaman ve maliyetten kazanç sağladı. Bu kapsamdaki İHA işleticileri SHGM kayıt altına alıyor
- Uluslararası Sivil Havacılık Organizasyonu (ICAO) Uzaktan Kumandalı Uçak Sistemlerini (RPAS) paneline ve İHA Konusunda Kural Koyucu Otoriteler (JARUS) grubuna üye olundu
İlk yorum yapan siz olun