Geçmişten günümüze reklam sektörü devamlı büyüyen, büyümeye devam eden ve büyümeye devam edecek belki de hiç bitmeyecek olan bir sektör olmakla biliniyor. Aslında dünya üzerinde bulunan her şeyin bir reklam ürünü olduğu biliniyor. Fark etmeden her insan gerek Instagram gerek Facebook ve herhangi bir sosyal ortamda farkında olmadan reklam yapıyor. Örnek vermek gerekirse; Instagram’ın hikaye kısmına bir resim atıyoruz ve siyah beyaz filtre verip bu resme uygun bir şarkı koyuyoruz. Farkında olmadan aslında o şarkının tanıtımını yapmış oluyoruz hikayemizi gören ve o seçtiğimiz şarkıyı dinleyip beğenen kişi, şarkının adını görüp Google arama motorunda veya müzik platformlarında o müziği bulabiliyor ve arkadaşlarına tavsiye edebiliyor. Bu örneği bilinçsiz reklam olarak göstermek mümkün kılınıyor.
Bilinçli Reklamcılık
Var sayalım ki bir Web site kurdunuz. Bu kurduğunuz sitenin içeriğini belirledikten sonra tanına bilirlik kazandırmak adına bir yönteme başvurmak gerekiyor. Bu yöntem çok basit bir şekilde reklam vermekten geçiyor. Fakat doğru biçimde yapmak da çok önemli olmakla birlikte içerik ne kadar güzel olursa olsun, içeriği tüketiciye, kullanıcıya aktarmak son derece önemli bir kural olarak biliniyor. Kaliteli bir tanıtımla beraber Google arama motorunda sizin içeriği düzgün bir şekilde yazılmış olan tanıtımınızın görüne bilirliği yüksek oluyor. Yani üst sıralarda olarak diğer kişi, şirket veya oluşumların önüne geçmenizde yardımcı oluyor. En önemlisi ise içeriğin düzgün olması, hesaplanıp doğru aktarılması, akılda kalıcılık katması doğru ve düzgün bir reklam yöntemi olarak görülüyor. Gerek para karşılığında kendi tanıtımınızı profesyonellere yaptırabilir, gerek sosyal medya üzerinden kendi içeriğinizin tanıtımını yapmanız mümkün oluyor. Günümüzde farkında bile olmadan bir sürü reklam görmek mümkün, arabanın üzerindeki bir yazı dikkatimizi çekmemiş olsa da aklımıza geldiğinde ”ben bunu bir yerde görmüştüm” dedirtebiliyor. İste bu akıllıca yapılan bir reklamcılığa örnek olarak göstermek mümkün oluyor.
Bunun en basit örnek olduğunu ve akılda kalıcı özelliği olduğunu söylemek mümkün görünüyor. Biraz uçuk bir örnek vermek gerekirse; Arabalar… Neden arabalar diye sorduğunuzu duyuyor gibiyim. Sebebi şu ki neden arabaların sadece belirli yerlerine logoları konuluyor? Neden sadece belirli bir yere şirketin logosu konuluyor? Sebebi çok açık yoldan geçen bir arabanın modeli çok hoşunuza gitti diyelim, markasının nerede olduğunu bildiğimiz için sadece tek bir noktaya bakmamızı sağlıyor. İşte bunu gerçek bir reklamcılık örneği olarak göstermek mümkün, aklınıza böyle bir düşünce dahi gelmemiş olabilir. Aslına bakarsanız hayatın kendisini bir reklam olarak görmek bile mümkün görünüyor. Sebebi çok açık! Bu yazıyı telefonunuzdan, tabletinizden veya bilgisayarınızdan okuyor olabilirsiniz ama telefonunuzun markası nedir? Apple’dan örnek verirsem arkasında logosu bulunan bir cihaz veya diz üstü bilgisayarınızda logosu bulunan markayı görebilirsiniz, sadece o kadar basit bir örnek vermekle kalmayıp çantanızın, okulunuzun, kıyafetinizin, oynadığınız oyunun ve hatta izlediğiniz videonun içinde, üzerinde veya herhangi bir yerde reklamla karşılaşmak çok normal karşılanıyor. Biraz dikkatli bakıp etrafı izlemeyi deneyin, başınızı her çevirdiğiniz yerde herhangi bir tanıtımı fark edeceksiniz. Hatta bu sitedeki yazıyı bile ‘Google’ bulabilmenizi mümkün kılıyor. Bu kadar çok örnekten sonra hala hayatın bir sürü reklamdan ibaret olmadığını düşünüyor musunuz?
Reklamcılığın Olmazsa Olmaz Özellikleri
İlgi çekici, Şaşırtıcı, Özgün, Duyguları harekete geçiren, Kullanmaya yönlendiren, Müşteri-Marka arasındaki ilişkiyi müşterinin istek ve ihtiyaçlarına göre yönlendirmeyi hedefleyen, amaçlara hizmet etmesiyle biliniyor. Reklamcılığın ”Yaratıcı ve Ticari” olmak üzere iki yönü bulunuyor.
Reklamın İnandırıcılığı
Tasarımlar günümüzde, tüketicilerin etkilenmesi için, pek çok değişkeni kullanıyor. Örneğin mizah, ünlü kişilerin kullanılması, şaşırtıcı olaylar, eğlenceli, yüksek yaşam standartları, rahatlık, huzur ve ileri teknoloji gibi, bütün bu sıralanan eylemler, tüketiciyi, markaların üretmiş olduğu, yeni veya zaten pazarlarda satılan ürün ve hizmetleri satın almaya ikna etmeye yönelik icraatlar. Yapılan tasarımın amacı, sadece satın alma davranışını göstermelerini sağlamak olmayabiliyor. Birbirinden farklı amaçlara yönelik fakat nihai hedef, her zaman daha fazla satış oluyor. Yine de tanıtımcı lığın amaçları; tüketicinin zihnine markaları ve onların özelliklerini yerleştirmek, tüketicilerin markayı benimsemelerini, beğenmelerini, markanın diğer markalara tercih edilmesini sağlamak olabiliyor. Bunlarla birlikte, firmaların sosyal sorumluluk adına veya kendileriyle ilgili çıkan herhangi bir düşünceyi savunmak veya reddetmek adına yapılabiliyor. Sıralanan her şeyin tasarımı yapılırken, en fazla önem taşıyan konu ise inandırıcı bir şekilde işlenmesi olarak görünüyor. Kimi tanıtımlar, inandırıcı olmaktan uzak oluyor. Bazıları, konusundan dolayı, işlenme biçiminden dolayı, bazıları ise seçilen tasarım türünden dolayı, insanları ikna etmekten uzak olabiliyor. İşlenme biçiminden dolayı inandırıcı olamayan tanıtımlarda ise sorun, bazen ise kullanılan oyuncuların toplum içerisinde sahip olduğu konumla ilgili olabiliyor. Kimi zaman karşılıklı diyaloglarda kurulan cümlelerin, oyuncuların mimik, davranış, hal ve hareketlerinin bundan uzak olmasıyla alakalı oluyor. Karşılıklı diyaloglarla örülen tasarımların ikna etmekten uzak olmasının bir diğer nedeni de tüketicilerle ilgili olduğu biliniyor. İnsanın doğası gereği, söylenenlerden çok gördüklerine daha çok inanıyorlar. Bu yüzden bu tip reklam türleri, diğer türlere göre daha az ikna edici oluyor.
Görsellerle Güçlendirilmiş Reklamlar Çok Daha Etkili Oluyor
Görüntülerden oluşan, ürün ya da hizmetin özelliklerini göstererek anlatan, çok az cümle ve ifadelerin yer aldığı reklam türleri daha çok inandırıcı oluyor. Diğer türlerde ise, tüketicilere iletilmesi gereken mesaj, oyuncuların veya kullanılan herhangi bir etki unsurunun gölgesi altında kalmasından dolayı oluşuyor. Başka bir ifadeyle, daha güçlü bir etki yaratabilmek için, tanıtımlarda kullanılan mizah, eğlenceli haller, yüksek yaşam standartları, tüketicilere iletilen mesajların önüne geçmesinden kaynaklanıyor. Böyle durumlarda insanlar, etki unsuruna yoğunlaşıyor. Tüketicilerin en çok etkilendikleri ve inandıkları, söze gerek bırakmadan kabul ettikleri reklam türleri ürün veyahut hizmetin anlatıldığı, görüntülerin oluşturulduğu, fotoğrafların kullanıldığı, üretim biçiminin gösterildiği tasarım biçimlerinden oluşuyor. Tüketiciler bu tip tasarımları izlerken hem etkilendikleri hem de gördükleri şeylere inanıyorlar. Yukarıda sözünü ettiğimiz etki unsurları aslında doğru seçiliyor. Fakat sorun da burada, onların kullanılma biçimi olmakla beraber seçilen içerikler ile markanın uyumlu olmasından kaynaklanıyor. Yani seçilen etki unsurunun markaya benzeyen, onunla ilişkilendirilebilen, onu çağrıştıran özelliklere sahip olması gerekiyor. Ama genel olarak tanıtımlar inandırıcı olmak zorundalar. Böylece başarılı bir reklam kurmanın ana kuralı hedef kitleye hitap etmek ve bu hedef kitle ile empati kurarak kampanya yaratmak büyük pay sahiplerinden biri olarak söylemeyi mümkün kılıyor. Böylece hedef kitle, markayı ve ürünü daha çok benimser ve ortaya bir kullanıcı sadakati çıkar. İste reklamların inandırıcılığı bu derece önemli görülüyor. Gelecekte adından çokça söz ettireceğe benzeyen Yapay Zeka reklamcılık sektöründe de değişimlere yol açması bekleniyor.
Reklamın Ticari Yönü
Tanıtımı yapılan ürün, marka, gibi şeylerin başarısı ürün ya da hizmetin alıcısının çoğalmasıyla, satılmasıyla ölçülüyor. Ama bu da gerçek bir satıcı gibi düşünmeyi gerektiriyor. Ona göre hareket etmeyi gerektiriyor. Medya, reklamın yapılması için ihtiyaç duyulan alanı sağlıyor. Televizyon, radyo özellikle internet, bilboardlar, outdoor denilen açık hava panoları ve diğer ilan yerleri medya kapsamı içinde bulunuyor. Ayrıca firmalar bazı reklam kampanyalarında ‘Growth Stage’ denilen üretilen mal ve satışların arttığı dönemleri de belirterek, stratejik yönden ticari ve ikna etkenlerini de gözle görülür biçimde verimli hale getiriyor.
Reklamda 5M Kavramı
Bu kavram reklam için önemli beş terimin İngilizce adlarının baş harflerinden oluşturuluyor. Bu terimler sırasıyla;
- Money (Para) : İş için harcamayı düşündüğümüz para
- Message (Mesaj) : Yapılan işte vereceğimiz mesaj
- Mission (Misyon) : Neden bu işi yapıyoruz
- Measurement (Ölçüm) : İçeriğin, etkinliğin ölçümü
- Media (Medya) : Geleneksel medya kullanımı (TV, radyo, gazete, dergi, gibi)
Yapılacak olan projenin bütçesini belirlemede, işverenin reklam giderlerini kısıtlamaması gerekiyor ki, Reklam bütçesi belirlemede aşağıdaki yöntemler kullanılıyor;
- Ayrılabilir fonlar yöntemi.
- Satış gelirlerinin yüzdesi yöntemi.
- Rakiplerin harcamalarını esas alma yöntemidir.
- Cross Selling yöntemi. (Başka bir bölümden çalışan kişinin potansiyel alıcılara, kendi ürünleri dışında, diğer bölümlerden de ürünler satmaya çalışması olayına deniyor.)
İnternette Reklam Paketi Uygulama Şekilleri
İnternet geliştirildiğinden bugüne kadar çeşitli amaçlar için kullanılıyor. Günümüzde ise reklam amaçlı kullanımlar oldukça yaygın bir hal almaya başlıyor. Peki, İnterneti bu amaç için kullanma yöntemleri nelerdir?
- Sosyal Medya Sponsorlu Paylaşım
- Banner
- Pay Per click (tıkla kazan) ( Logro, adtech, medyanet, )
- Cost Per Click (tıklama başı maliyet)
- E-Mail (elektronik posta)
- Pop up (İnnersitial – Supersitial)
- Affilliate (Satış Ortaklığı)
- İçerik Sponsorlukları
- gösterim başına (ppm)
- tıkla konuş
Alıcıları gönüllü olarak belli bir davranışta bulunmaya ikna etmek, belirli bir düşünceye yöneltmek, dikkatlerini bir ürüne hizmete, fikir ve kuruluşa çekmeye çalışmak ve onunla ilgili bilgi vermek, ona ilişkin görüş ve tutumlarını değiştirmelerini veya belirli bir görüşü ya da tutumu benimsemelerini sağlamak amacıyla oluşturulan iletişim araçlarından yer ve süre satın almak yoluyla sergilenen, çoğaltılıp dağıtılan, bir ücret karşılığı oluşturulduğu belli olan, parasal destek sağlayan kişi veya kuruluşların kimliği açık olan duyurular bütününden oluşuyor.
Bilimsel verilere dayanan bu işin tarihini araştıran bilim adamları sektörün M.Ö 3000’li yıllara Mısır’da bir papirüs üstüne yazılan ve sahibinin, kaçan kölesine geri dönmesini bildiren duyurusunu ilk yazılı reklam saymalarını kabul ediyor. Eski Yunan da tellalların esir ve sığır gibi satışlarında sokaklarda dolaşarak, mallarını duyuru şiirleriyle övmeleri ise ilk sözlü reklama örnek gösterilebiliyor. Ayrıca ozanların efsaneleşmiş kişilere, şarkılarında yer vermeleri ve onları yüceltmeleri de o çağlarda reklam olarak kabul gören etkenler arasında yer alıyor.Tanıtımcıların ve bugün geçerli olan pazarlama sektörünün ilkeleri, 1920’li yıllarda var olmaya başlandığı söylenebiliyor. Endüstri üretimi arttıkça serbest piyasa rekabeti ciddileşti ve üretici firmalar kendileriyle aynı işi yapan rakiplerinin önüne geçip kitleye hitap edebilmek için ürün tanıtım çalışmalarına başlıyor. Böylece ”Rekabet oldukça ve satılacak ürün oldukça, yapılacak reklam da vardır. ” sözüyle günümüze kadar geliyor. Reklamcılık hakkında daha fazla bilgi edinmek için Reklamcılık Vakfı ile iletişime geçebilir. Web sitesini ziyaret edebilirsiniz.
İlk yorum yapan siz olun