Terahertz Teknolojisi, algılama, görüntüleme ve yüksek hızlı veri iletimi yetenekleri ile son yılların üzerinde en çok çalışılan konularının başında geliyor. Özellikle havalimanlarında kullanılan Terahertz Teknolojisi nedir?
Jandarma Lojistik Komutanlığı Verimlilik Analizi ve İstatistik Subayı J.Müh.Ütğm.Eyüp Özkan, “Terahertz (THz) Teknolojisinin Hayatımızdaki Yeri” başlıklı önemli bir makale kaleme aldı. Özkan makalesinde THz Dalgalarının Önemli 4 Temel Özelliği, Havalimanlarında Vücut Tarayıcısı (Body Scanner) Dönemi ve Kara Mayınlarının Uzaktan Algılanması ve Bombalı Saldırılarının Önceden Tespiti sorularına cevap aradı.
Terahertz Nedir?
Elektromanyetik dalga spektrumunun 0,1 ile 10 Terahertz (THz) frekans aralığındaki ışımalar Terahertz dalgaları veya T-ışını olarak tanımlanıyor. THz teknolojisi; algılama, görüntüleme ve yüksek hızlı veri iletimi yetenekleri ile son yılların üzerinde en çok çalışılan araştırma konularından birisi oldu. Bu teknoloji Massachusetts Teknoloji Enstitüsü tarafından geleceğin insan yaşamını etkileyecek 10 teknolojiden de birisi olarak rapor edildi.
THz ışıma su ve metal dışında çoğu maddeye (deri, kumaş, karton, kağıt vb.) yaklaşık 0,5 cm kadar nüfuz edebiliyor. Bu özelliği sayesinde kazandığı çok hassas algılama ve görüntüleme yapılabilme yeteneği ile THz dalgaları, kısa sürede tüm dünyanın ilgisini çekmiş ve başta savunma sanayi olmak üzere pek çok alanda araştırmalara konu oldu.
THz teknolojisinin sağladığı olanaklar sayesinde tüm dünyada güvenlikten sağlığa, veri transferinden haberleşmeye birçok alanda THz teknolojisi kullanılmaya başlandı. Havaalanı güvenliğini sağlamak maksadıyla, gelen yolcular ancak metal kapı detektöründen geçirilerek, çantaları ise X-ışını kullanılan cihazlardan geçirilerek içeri alınabiliyor. Bu işlem sırasında yolcuların üzerinde genellikle bulunan; kemer, ayakkabı, toka gibi nesnelerin çıkartılması isteniyor.
THz teknolojisiyle yolcuların eşyalarını bırakmayarak, taramadan geçirilmeleri mümkün oluyor. İstenmeyen maddelerin tanımlanmasına da imkân verebilme özelliği THz teknolojisini, mevcut cihazlardan daha kullanışlı hale getirdi. Bu teknoloji ile tek tip denetleme yapmak yerine, aranılan maddeye yönelik çok yönlü bir denetleme yapma imkanını kazanıldı. THz teknolojisinin yüksek hızlarda güvenli haberleşme için gelecekte daha fazla kullanılacağı öngörüldü.
Geniş bant özelliğine sahip olması ve jammer (sinyal bozucu)’lardan etkilenmemesi de ayrıca önemli bir özelliği. THz teknolojisini X-ışınından ayıran en önemli özellik, yapılan araştırmalarda insan DNA’sına zararlı hiçbir etki bırakmaması olarak gösterilebilir. Dolayısıyla kanser riski oluşturmadığı ifade edilir. THz teknolojisi için gerekli olan güç seviyesinin hâlihazırda evlerimizde bulunan TV kumandalarının kızılötesi ışını yayarken ki güç seviyesinden daha düşük olması, biyolojik dokuları iyonize etmemesi önemli özelliklerindendir.
Kara Mayınlarının Uzaktan Algılanmasında THZ Teknolojisi Kullanımı
THz spektroskopisi kullanılarak kara mayınlarının metrelerce uzaktan tespitini de yapmanın mümkün olabileceği, yapılan araştırma sonuçlarında gösterildi. THz spektroskopisini kullanarak kara mayınlarının tespit edilebilmesinin, savunma sanayii için önemli bir ilerleme olacağı değerlendirildi. Diğer görüntüleme ve tespit sistemlerine nazaran THz teknolojisinin özellikle anti-personel mayınlarını küçük kaya parçalarından daha iyi ayırıp tespit edebileceği değerlendirildi.
Metal olmayan bir kara mayının kuru toprak altında görüntülenmesine konsept teşkil edebilecek bir görüntüleme THz teknolojisi ile geçekleştirildi. Savunma alanında kullanılan THz görüntüleme ile uzak ve kısa mesafeden intihar bombacısını tespit edebilme, silah sistemlerinin fark edilebilmesi ile kritik paket ve mektupların kimyasal ve biyolojik denetiminin yapılabilmesi de mümkün olabilecek.
Terahertz Teknolojisinin kullanım alanları şunlar;
- Havaalanı Güvenliğinde
- Tehlikeli Maddelerin Tanımlanmasında
- Yüksek Hızda Kablosuz İletişimde
- Tıbbi Görüntülemede
- Kara Mayınlarının Uzaktan Algılanmasında
THz Dalgalarının Önemli 4 Temel Özelliği
Ülkemizde de Terahertz Teknolojisi ile ilgili TÜBİTAK tarafından çalışmalar yürütülüyor. TÜBİTAK tarafından özellikle güvenlik alanında yürütülen projelerle, tehlikeli veya patlayıcı madde tespit sistemlerinin milli olarak üretilmesi amaçlandı. THz Dalgalarının 4 temel özelliğini şu şekilde sıralayabiliriz;
- Çeşitli materyaller için THz ışınımı teklik gösterir. Bu özellik parmak izinin tekliği gibidir.
- THz ışınları karbon, kumaş ve plastik gibi malzemelerden geçerek su ve su buharında soğrulup metallerden yansır.
- THz, çok düşük enerji seviyelerini içerir. Bu özelliği sayesinde biyolojik dokulara zarar vermez, dolayısıyla insan sağlığına zararı olmaz.
- Oda sıcaklığındaki bir cisim THz bölgesinde olan bir enerji yayar. Bu da kullanım alanını artırır.
Havalimanlarında Terahertz Teknolojisi Nasıl Kullanılıyor?
Son dönemde havalimanlarına yönelik dünya genelinde yaşanılan terör saldırıları, bu alanların güvenlik açısından daha iyi duruma getirilmesini zorunlu kıldı. Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) ise konuyla alakalı olarak Türkiye’de ilk kez kullanılacak olan 10 adet ‘Vücut Tarayıcı’ tedarik ederek, Atatürk Havalimanı’ndaki güvenliğin artırılmasını sağladı. Havacılık sektöründe kademeli olarak yaygınlaştırılması amaçlanan bu vücut tarayıcıların tüm havalimanlarında kurulması hedefleniyor.
Yolcular, üzerinden herhangi bir nesne (kemer, toka, ayakkabı vb.) çıkartmaksızın vücut tarayıcı kabinin içerisinde ayakta durarak 3 boyutlu bir taramadan geçirilirken üzerinde bulunan her türlü metal, sıvı, plastik, toz ve kimyasal maddeler tespit edilebiliyor. THz ışınımının zararsız oluşu, insan vücudu üzerindeki olumsuz etkilerinin X-ışını gibi benzerlerine oranla yok denecek kadar az oluşu ve nesnelerin içinden geçmesi suretiyle, gizli maddeleri göstermesi gibi özellikleri, bu teknolojiyi eşsiz kılıyor.
Özellikle engel arkası cisimlerin görüntülenebilmesi, THz ışınımının güvenlik alanındaki uygulamalarına olan ilgiyi de artırıyor. Örneğin; İnsansız Hava Araçları’nda (İHA) THz teknolojisini kullanarak, insan faktörü olmadan EYP (El Yapımı Patlayıcı)’ların tespiti yapılabilir ve imha edilebilir. Bu teknolojinin, savunma alanında oldukça fazla kullanım imkanı bulacağı değerlendirildiğinden, bu alanda ülke güvenliğine çok büyük faydalar getireceği de şüphesiz. Ülke güvenliğinin söz konusu olduğu bu durumda THz teknolojisinin milli değerlerle üretilmesi, ülkemize büyük katkı sağlayacak.
İlk yorum yapan siz olun