Turizm’de Kripto Para ve Blok Zinciri teknolojisi

Gelişen teknolojiyle gelecekte her sektörden firmanın kripto para kullanımıyla blok zinciri platformuna dahil olması bekleniyor. Turizm sektöründe Kripto Para ve Blok Zinciri teknolojisi kullanımını ele aldık.

Turizm sektörü de kripto para ve blok zinciri teknolojisinin kullanım alanları içine girdi. İstanbul Medeniyet Üniversitesi Öğretim Üyeleri Ender Demir ve Nihan Garipağaoğlu Uğur “Kripto Para ve Blok Zinciri: Turizm Sektörü Üzerine Bir Değerlendirme” başlıklı bir makale hazırladı. Makale de, bu iki alanın turizmdeki kullanımı ve gelecekte edinebileceği yer hakkında önemli bilgiler verildi. Çalışmada blok zinciri ve Bitcoin’in turizm sektöründe;

• Konukların ve yiyeceklerin takibi
• Puanlama sistemleri
• Dijital kimlik
• Para transferleri gibi kullanımları detaylı bir şekilde açıklandı.

Konaklama işletmeleri ve havayollarının yanı sıra seyahat acentalarının da blok zinciri platformu üzerinden yapabilecekleri işlemler hakkında bilgilendirme yapıldı.

Kripto Para ve Blok Zinciri Nedir?

Gelişen teknoloji internetin ve mobil cihazların yaygın kullanılmasına sebebiyet verdi. İnsanların yeni arayışlar içerisinde olması, hızlı ve güvenli işlem yapabilme istekleri doğrultusunda kripto para birimleri ortaya çıktı. Şifrelenmiş olan kripto paralar, güvenli işlem yapmaya olanak sağlayan; dijital ve sanal paralar olarak tanımlanır. Bu kripto paralar içerisinde en bilinenlerinden biri de ‘Bitcoin’dir. Satoshi Nakamoto tarafından 2009 yılında yaratılan Bitcoin, kişiler arası direk kripto para transferi yapmaya olanak sağlar.

Bitcoin kullanıcısı isim yada kimlik bilgisi vermeden bir cüzdan oluşturarak, taraflar arasında kripto para aktarımı yapmasını sağlayacak olan blok zinciri (blockchain) yapısına erişim sağlayabilir. Fiziki karşılığı bulunmayan Bitcoin’in 2009 yılında kullanıma girmesiyle birlikte, blok zinciri teknolojisi de kullanılmaya başlandı. Son yıllarda blok zinciri kullanımı pek çok alanda yaygınlaşmıştır.

Piyasa Değeri En Yüksek Kripto Para Hangisi?

Blok zinciri 2017 yılından itibaren bankacılık, sağlık, perakende sektöründe kullanılmaya başlandı. Diğer sektörlere göre, turizm en fazla kullanıldığı sektör oldu. Süreç olarak blok zinciri teknolojisi, turizmin gelişiminde önemli etkilere sahip. Kripto paraların ortaya çıkmasına müteakip üretilen altcoinler arasında devam edenler olduğu gibi, piyasadan kalkan altcoinlerde oldu. Çoğu altcoin grubu doldur – boşalt (Pump And Dump) şeklinde oluşturuldu. Yaratıcılarının vaatleri sebebiyle popüler olurlar. Bunun yanı sıra ciddi anlamda çalışan LiteCoin, CasinoCoin ve GuldenCoin gibi gruplarda mevcut.

Tablo 1. Pazar Değerine Göre İlk 10 Kripto para

KAYNAK: CoinMarketCap

Kripto Para ve Blok Zinciri turizmin her alanında

Blok zinciri genel anlamda Bitcoin ile ilişkili olmakla birlikte, kripto para birimlerinin çok ötesine geçmekte. Bir ağ üzerinde dijital para transferleri, mal ve hizmet ödemeleri yapılabildiği gibi; otel veya uçuş rezervasyonu yapıp, sözleşme yapabilmeye olanak sağlar. Bunlara ilaveten kira sözleşmeleri yapılabilmekte ve kiralanan varlığın takibi yapılabilmekte. Kısaca blok zinciri teknolojisi ile mal veya hizmetin kayıt edilmesi, takibi, kiralanması mümkün olup, bilgiler ağa katılanlar ile paylaşılmakta ve veriler şifreleme anahtarları ile korunmakta.

Tek bir merkeze bağlı olmaması, saldırıların yapılmasını zorlaştırır. Ayrıca kontrolünün ele geçmesi de zordur. Yapılan bir işlemin engellenmesi, ağın tüm kontrolü tek kişide olmadıkça mümkün değildir. Engellenmek istenen işlem, er ya da geç bir madenci tarafından zincire eklenecektir, Blok zincirinin iş dünyasında kullanımı ile ilgili dört önemli nokta bulunur;

• Paylaşılan defterde, işlemlerin kayıtları bir blok zincirindeki tüm üyeler için mevcuttur. Özel bir izin ile sadece görüntüleme hakkına sahip olanlar verilere erişebilir.
• Blok zinciri içerisinde görüntüleme hakkına sahip olanların, özel bir izin ile kişiye özel kimliği vardır. Bu kimlik ve izin ile ağdaki işlemlere erişir. Böylece detayların sadece onay verilen kısmı katılımcılar tarafından görüntülenebilirken diğer detaylar sadece denetçiler tarafından görülebilir.
• Katılımcıların güvenilir olduğu bir ağda, işlemler katılımcıların fikir birliği ile doğrulanabilir.
• Akıllı sözleşmeler, bir işin yürütülmesini sağlayan kurallar bütünüdür. İşlemin tamamı ya da bir parçası blok zinciri üzerinde saklanır ve otomatik olarak yürütülür.

Kripto Para ve Blok Zinciri Kullanım Alternatifleri

Turizm ve Ağırlama Sektöründe yer alan oteller, restoranlar, seyahat acentaları, hava ve kara taşıma firmaları tarafından hizmet kalitesini arttırmak, müşteri memnuniyetini sağlamak için kripto para ve blok zinciri teknolojisi kullanılabilir. Kullanım alanlarını şu şekilde sıralayabiliriz;

• Konukların Takibi: Oteller, konuklarını uçak kalkış saati itibariyle takip edebilir, uçağın iniş saatine göre, otele varış süresini göz önüne alarak, misafir otele varmadan check in işlemleri için gerekli hazırlıkları yapabilir.
• Yiyeceklerin Takibi; Blok zinciri ile üretildiği andan tüketildiği ana kadar gıda malzemelerinin izlenmesi, restoranlar için kalite kontrol ve gıda sağlığı açısından önem teşkil eder.
• Havayolu ve Otel Puanlama Sistemleri: Kazanılan puanlar araç, otel, ulaşım, yemek için farklı platformlardan kazanılır ve birbirine dönüşümlü olarak kullanımı zordur. blok zinciri sisteminde ise puanlar bir deftere kayıt edilip, gruplanabilir ve kazanım oldukça güncellenebilir.
• Dijital Kimlik: Kişisel bilgiler blok zinciri platformlarında saklanabilir ve sadece kontrol amaçlı olmak üzere, izinler verilebilir.
• Akıllı Sözleşmeler: Ticari işlemleri yönetmeye yarayan akıllı sözleşmeler, bir işlemin tamamını ya da bir kısmını otomatikman yürütebilirler. Böylece zaman kaybı ve maliyetlerde azalmayı sağlarlar.
• Para Transferleri: Blok zinciri teknolojisi içinde kullanılan kripto paraların transferinde ise aracı gerekmez.
• Seyahat Acentaları İçin Aracısız Ortam: Blok zinciri üzerinden kripto para birimleri ile teminat verilmesi durumunda ise hem aracı kurumlara ödenen masraflar ortadan kalkacak, hemde kur farklarından etkilenilmeyecektir.